Định Vị Cá Nhân Với Mô Hình ASK

Mô hình ASK (Attribution, Skills, Knowledge) là một phương pháp được sử dụng để định vị bản thân trong lĩnh vực cá nhân phát triển và quản lý sự nghiệp. Nó tập trung vào việc xác định và tận dụng các yếu tố như công lao, kỹ năng và kiến thức cá nhân để xây dựng một định vị cá nhân mạnh mẽ và phù hợp với mục tiêu và giá trị cá nhân.

Không chỉ giúp ích cho doanh nghiệp trong việc tuyển dụng và đánh giá nhân sự, mô hình ASK cũng đã được nhiều cá nhân áp dụng để định vị bản thân, giúp cá nhân nhận biết và phát triển những điểm mạnh, nắm bắt cơ hội và tạo ra giá trị trong các lĩnh vực chuyên môn và sự nghiệp của mình.. Cụ thể, bạn sẽ tìm ra những điểm yếu, điểm mạnh về kiến thức, kỹ năng, thái độ của mình. Từ đó cải thiện và phát triển để dần nâng tầm giá trị, gây dựng sự nghiệp thành công.  

Đã bao giờ bạn tự hỏi, tại sao doanh nghiệp lại cần bạn? Bạn sở hữu những điểm khác biệt nào về kiến thức, kỹ năng, tính cách khiến nhà quản lý khi cần một mảnh ghép cho dự án lại không thể không nghĩ đến bạn?      

Thành công, giá trị của mỗi cá nhân không tự dưng mà có. Đó là kết quả của quá trình rèn luyện, tích lũy để định vị bản thân, phát triển thương hiệu cá nhân. Thông qua việc tự đánh giá và hoàn thiện những yếu tố có trong mô hình ASK. Như vậy, việc áp dụng mô hình ASK sẽ giúp bạn: 

Dưới đây là 3 bước áp dụng mô hình ASK để định vị bản thân: Xác định mục tiêu, định vị năng lực, ứng dụng phát triển mô hình toàn diện
.

Để áp dụng mô hình ASK định vị bản thân hiệu quả, việc đầu tiên bạn cần thiết lập cho mình những mục tiêu thật rõ ràng. Đây là kim chỉ nam định hướng tất cả những gì bạn sẽ làm để đạt được kỳ vọng. Bao gồm việc bản thân nên phát triển kỹ năng nào, bổ sung thêm kiến thức gì, thái độ ra sao?… Tất cả sẽ xoay quanh nền tảng định vị cá nhân bạn đã đặt ra.

Hãy đảm bảo các mục tiêu của bạn cần đáp ứng đủ các yếu tố:

Lúc này, việc áp dụng mô hình ASK cũng sẽ giúp bạn đánh giá chính xác điểm mạnh, điểm yếu của chính mình. Từ đó xác định các mục tiêu phù hợp trong quá trình định vị bản thân.
 

Yếu tố kỹ năng thể hiện mức độ thành thạo, thuần thục các thao tác, khả năng xử lý tình huống và kinh nghiệm trong công việc của một cá nhân. Muốn biết kỹ năng của bạn đang ở mức độ nào, hãy dựa vào hiệu suất xử lý công việc bạn đang làm.

Ví dụ: Khi lập trình một chức năng phân hệ phần mềm, lập trình viên mới vào nghề phải mất 2 đến 3 ngày thì mới xử lý xong. Và có thể chưa đạt yêu cầu, phải thường xuyên sửa đi sửa lại. Nhưng với nhân viên lâu năm, ở cấp quản lý với kỹ năng thuần thục thì lại dễ dàng hoàn thành việc này trong nửa ngày.

Ngoài ra, bạn cũng nên căn cứ vào kết quả công việc đã đạt được trong quá khứ, và mức độ biến đổi trạng thái khi công việc thay đổi. Tùy vào tính chất của từng vị trí, sẽ có những kỹ năng khác nhau bạn cần tự đánh giá và trau dồi.

Ví dụ, các kỹ năng cần có của nhân viên kinh doanh có thể là: kỹ năng giao tiếp, kỹ năng nhận diện khách hàng tiềm năng, kỹ năng lắng nghe, đặt câu hỏi, kỹ năng đàm phán, giải quyết vấn đề,…

Đây là yếu tố thuộc về năng lực tư duy của mỗi cá nhân, và có được nhờ quá trình đào tạo, tự học hỏi. Đồng thời, nó phản ánh khả năng duy trì hiệu suất, cũng như năng lực làm việc của bạn.

Một phương pháp hiệu quả, bạn có thể áp dụng để đánh giá khả năng vận dụng kiến thức là dùng thang đo Bloom. Năm 1956, thang đo này đã được đề xuất bởi nhà tâm lý học Benjamin Bloom. Ông đồng thời là người phát triển mô hình đánh giá năng lực ASK.

Cụ thể, thang đo Bloom được ví như “kim tự tháp” của sự nhận thức, bao gồm các cấp độ: Ghi nhớ – Hiểu biết – Vận dụng – Phân tích – Đánh giá – Sáng tạo.

Điều quan trọng là bạn phải biết được mục tiêu công việc, vị trí bạn muốn đạt tới đòi hỏi những yếu tố nào. Từ đó học hỏi và tích lũy kiến thức càng nhiều càng tốt để sớm đạt được kỳ vọng. Khi bắt đầu, có thể chúng ta chỉ có được những kiến thức bé nhỏ nhưng sự kiên trì, tập trung sẽ đưa bạn đến nhiều phạm vi kiến thức lớn hơn và biến chúng trở thành của mình. 

Khi áp dụng mô hình ASK định vị bản thân, một yếu tố quan trọng, được đánh giá cao hơn cả, đó là thái độ. Phẩm chất, thái độ sẽ quyết định đến việc bạn có động lực giải quyết và vượt qua khó khăn trong công việc hay không. Đồng thời là chất xúc tác để học hỏi và sáng tạo trong công việc. Vì vậy, việc xây dựng cho mình một thái độ tích cực, phù hợp với mục tiêu bản thân hướng tới là rất quan trọng.

Ví dụ: Khi bạn định vị bản thân sẽ trở thành một nhà lãnh đạo giỏi. Thì những phẩm chất, thái độ không thể thiếu, như: có tầm nhìn chiến lược và tập trung vào tương lai, xem xét kỹ toàn bộ dữ kiện trước khi ra quyết định, sẵn sàng chấp nhận rủi ro, tính nhất quán,…
 

Bạn cần cân bằng việc phát triển giữa các tiêu chí Kiến thức, Kỹ năng và Thái độ trong từ điển năng lực riêng mình. Đừng quá chú trọng đến một nhóm năng lực mà bỏ quên những yếu tố còn lại.

Điều bạn cần lưu ý nữa là, đừng chỉ đánh giá bản thân một cách chủ quan. Hãy tham khảo ý kiến từ bạn bè, đồng nghiệp, cấp trên,… để biết được năng lực bản thân đến đâu. Ngoài ra, bản chất của ASK là mô hình đánh giá năng lực nhân sự được nhiều doanh nghiệp sử dụng. Vì vậy, việc tìm hiểu về cách đánh giá nhân viên trong các doanh nghiệp, làm căn cứ để hoàn thiện bản thân cũng rất cần thiết. 

Việc áp dụng mô hình ASK trong định vị bản thân là một quá trình không chỉ mang lại sự tự nhìn nhận và phát triển cá nhân mà còn đem lại lợi ích lớn cho sự nghiệp và thành công trong cuộc sống. Hãy áp dụng mô hình này một cách chủ động và nhất quán, để khám phá và phát huy tối đa tiềm năng của bản thân.