Sự thực cũng được chứng minh bằng các con số. Theo khảo sát của CoSchedule, việc áp dụng một quy trình làm việc đúng đắn có thể tăng cơ hội phát triển ý tưởng mới trong công việc lên đến 397%. Dù bạn có thuộc loại người sáng tạo không thích số liệu, nhưng hãy nhớ rằng số liệu không bao giờ nói dối.
Vậy, làm thế nào để xây dựng một quy trình sáng tạo và nâng cao hiệu suất công việc của bạn? Bài viết này sẽ giúp bạn tìm câu trả lời.
Quy trình sáng tạo 5 bước: Công thức chung để khai phá những ý tưởng mới
Hầu hết các ý tưởng xuất sắc thường phát sinh từ một quy trình tiêu chuẩn. Sự hiểu biết và áp dụng quy trình này rất quan trọng, vì tư duy sáng tạo là một trong những kỹ năng quý báu mà bạn có thể sở hữu. Gần như mọi vấn đề bạn đối diện trong công việc và cuộc sống có thể được giải quyết thông qua các giải pháp đột phá và ý tưởng sáng tạo.
Vào năm 1940, James Webb Young, một giám đốc xuất bản của một tờ báo nổi tiếng thời đó, đã viết một bài báo ngắn có tiêu đề: “A Technique for Producing Ideas” (Kỹ thuật tạo ra ý tưởng). Trong bài viết này, ông đã đưa ra một tuyên bố đơn giản nhưng sâu sắc về sự hiểu biết về sáng tạo.
Theo Young, các ý tưởng sáng tạo thường là sự kết hợp mới của kiến thức và thông tin đã có sẵn. Nói cách khác, sáng tạo không đòi hỏi bạn phải tạo ra một cái gì đó hoàn toàn mới, mà thay vào đó, nó là sự kết hợp của các yếu tố đã tồn tại một cách sáng tạo và độc đáo.
Quan trọng hơn, theo quan điểm của Young, khả năng kết hợp các yếu tố mới phụ thuộc vào góc nhìn của mỗi người về mối quan hệ và sự liên kết giữa các khái niệm hiện có. Để làm được điều này, mỗi cá nhân cần học hỏi và xây dựng một nền tảng kiến thức cơ bản. Vậy nên, sáng tạo không phải là một khả năng tự nhiên, mà là một quá trình có thể được phát triển thông qua thời gian.
Young cho rằng quy trình nối ghép các yếu tố sáng tạo này thường diễn ra qua năm giai đoạn:
Bước 1: Học hỏi và thu thập thông tin kiến thức
Để sáng tạo, trước hết, bạn cần tiến hành học hỏi. Trong giai đoạn này, tập trung hoàn thiện hai khía cạnh quan trọng: 1) Tiếp thu kiến thức trực tiếp liên quan đến nhiệm vụ của bạn và 2) Tìm kiếm thông tin bổ sung từ các nguồn không chính thống để hỗ trợ việc kết nối các khái niệm với nhau.
Ví dụ, nếu bạn là một nhà thiết kế, ngoài việc nâng cao kiến thức và kỹ năng liên quan đến các công cụ thiết kế, bạn cũng cần tìm hiểu về xu hướng, văn hóa, hoặc khách hàng của bạn để tạo ra các sản phẩm có chất lượng cao.
Bước 2: Ôn tập, thử nghiệm và sắp xếp lại kiến thức hiện có dưới góc nhìn mới
Kiến thức, nếu không được liên tục cập nhật, dễ dàng trở nên lỗi thời. Trong giai đoạn này, bạn nên thực hiện thử nghiệm trực tiếp các kiến thức hiện có với các góc nhìn và phương pháp tiếp cận khác nhau.
Chẳng hạn, nếu bạn thường xuyên thiết kế các sản phẩm in ấn như ấn phẩm báo chí, nếu muốn sáng tạo hơn, hãy dừng công việc này một thời gian và thử đối mặt với các thách thức thiết kế mới, chẳng hạn như làm branding hoặc tạo dựng thương hiệu.
Bước 3: Nạp năng lượng cho bản thân bằng cách thả lỏng và ngừng suy nghĩ
Việc áp lực liên tục để tạo ra ý tưởng mới có thể dẫn đến mệt mỏi tinh thần và thể chất. Do đó, trong quá trình sáng tạo, cần thiết phải có thời gian nghỉ, giúp tư duy thư giãn và lấy lại năng lượng.
Bước 4: Trở lại suy nghĩ và để ý tưởng tự nảy ra
Sau một thời gian “lơ ngơ,” thường là thời điểm tốt nhất để bắt đầu “chế biến” ý tưởng mới. Điều này được chứng minh bởi phát hiện quý báu của Young và được ủng hộ bởi nhiều nghiên cứu về tâm lý học, khi não bộ con người thường trở nên nhanh nhạy và sáng tạo hơn sau các khoảng thời gian nghỉ ngơi.
Bước 5: Phát triển tư duy sáng tạo dựa trên ý kiến phản hồi
Để tạo ra một ý tưởng sáng tạo thành công, bạn cần trình bày ý tưởng của mình cho những người có khả năng đánh giá. Lắng nghe ý kiến phản hồi và tiếp thu những góc nhìn cụ thể từ họ có thể giúp bạn cải thiện ý tưởng của mình.
Ví dụ, để tạo ra một chiến dịch quảng cáo hiệu quả, người làm công việc sáng tạo thường phải trình bày ý tưởng cho nhiều bộ phận liên quan, thu thập ý kiến phản hồi và điều chỉnh để tạo ra sản phẩm hoàn hảo nhất.
Quy trình sáng tạo thay đổi bộ mặt của ngành xuất bản đã ra đời như thế nào?
Vào thập kỷ 1870, ngành báo chí đối mặt với một thách thức vô cùng phức tạp và tốn kém: Độc giả đòi hỏi nhiều hình minh họa hơn trong các tạp chí mà họ mua, tuy nhiên, kỹ thuật in ấn thời đó vẫn còn ở mức độ rất cơ bản, dẫn đến việc này gần như là một nhiệm vụ không thể hoàn thành.
Vào thời điểm đó, để in hình lên các bản báo, tòa soạn phải thuê những thợ kim khí chuyên nghiệp để khắc ảnh lên một khuôn thép, sau đó mực và áp lên giấy. Quá trình này tốn nhiều thời gian và tiền bạc, và sản phẩm cuối cùng thường không đạt chất lượng đủ cao để đáp ứng nhu cầu của độc giả.
Trong bối cảnh tưởng chừng như không có giải pháp, Frederic Eugene Ives (1856 – 1937), một nhà tiên phong trong lĩnh vực nhiếp ảnh với hơn 70 bằng sáng chế sau này, đã đề xuất một giải pháp đột phá không ai có thể dự đoán.
Vào năm 1881, Ives đã nảy ra ý tưởng để cải thiện quy trình in ấn hiện tại. Quá trình phát triển sáng kiến của ông là ví dụ điển hình về quy trình sáng tạo được áp dụng trong thực tế.
Bước đầu, Ives đã tích luỹ kiến thức cơ bản cho bản thân. Sau khi tốt nghiệp đại học, ông làm việc tại một xưởng in ở Ithaca, New York, nơi ông học việc trong vai trò của một thợ. Sau hai năm này, ông được bổ nhiệm quản lý một phòng thí nghiệm nhiếp ảnh tại đại học Cornell. Công việc này giúp ông xây dựng kiến thức sâu rộng và nhận biết mối liên hệ giữa nhiếp ảnh và in ấn.
Sau khi nắm vững kiến thức, Ives bắt đầu thực hiện các thí nghiệm sáng tạo. Vào năm 1878, ông dành phần lớn thời gian của mình để tìm hiểu cách chụp ảnh và in ấn tiến bộ hơn. Mặc dù không đạt được kết quả nổi bật trong giai đoạn này, nhưng kinh nghiệm thu được đã làm nền tảng cho những phát minh ấn tượng của ông sau này.
Sau một thời gian vất vả nhưng không có kết quả, Ives quyết định dành thời gian để thư giãn tinh thần, tái khởi đầu và làm mới tinh thần mình, đã bị mệt mỏi. Kỳ lạ, khoảng thời gian thư giãn này đã mang đến sự thay đổi đột ngột trong tư duy của ông. Như ông đã chia sẻ:
“Khi tôi đang làm công việc rập khuôn ảnh tại Cornell, tôi đã nghiên cứu về hiện tượng tách dòng của hình ảnh trong in ấn. Phát hiện này liên tục ám ảnh tôi và thúc đẩy tôi tiếp tục tìm kiếm và sáng tạo. Nhưng trong một thời gian dài, tôi không thể hiện thực hóa ý tưởng của mình. Tôi quyết định nghỉ ngơi để thư giãn. Kỳ lạ, sau thời gian nghỉ, tôi cảm thấy tư duy mình trở nên thông minh hơn và tràn đầy ý tưởng mới, những ý tưởng khả thi để thay đổi cách làm việc của ngành in ấn. Tôi tức thì tiến hành triển khai.”
Ives nhanh chóng thực hiện tầm nhìn của mình và được cấp bằng sáng chế cho phương pháp in ấn của ông vào năm 1881. Nhưng ông không dừng lại ở đó, ông liên tục tìm kiếm ý kiến phản hồi từ các chuyên gia và liên tục cải tiến phương pháp in ấn của mình. Đến năm 1885, ông thực sự thành công trong việc đem đến một cuộc cách mạng trong ngành xuất bản.
Phương pháp Ives (còn được gọi là quá trình in ấn bán phân, halftone printing process) cuối cùng trở thành phương pháp in tiêu chuẩn trong vòng 80 năm tiếp theo, giúp các doanh nghiệp trong ngành xuất bản và báo chí tiết kiệm gấp 10 lần thời gian và gấp 15 lần chi phí cho mỗi sản phẩm có hình minh họa.
Quy trình thực tế không làm suy giảm sức sáng tạo, một niềm tin phản ánh chính bản chất của quá trình sáng tạo. Thực tế, sáng tạo chính là một quy trình nhất quán, đã được thử nghiệm và phát triển qua nhiều thế hệ bởi những tâm hồn sáng tạo. Qua việc thể hiện niềm tin này và chia sẻ quy trình sáng tạo 5 bước trong bài viết, tôi hy vọng rằng bạn có thể áp dụng nó thành công và nâng cao khả năng khám phá ý tưởng riêng của mình lên một tầm cao mới.
Nếu bạn đang tìm kiếm những cách để phát triển năng lực cá nhân cũng như nâng cao hiệu quả kinh doanh, hãy tham gia các khóa đào tạo và chương trình huấn luyện tại TOPCEO. TOPCEO là nơi bạn có thể tìm thấy các giải pháp đào tạo cho đội ngũ nhân viên của bạn và các chương trình huấn luyện kinh doanh dành riêng cho doanh nghiệp của bạn. Chúng tôi cam kết cung cấp những kiến thức và kỹ năng cần thiết để bạn có thể phát triển bản thân cũng như nâng cao hiệu suất kinh doanh của mình. Hãy mạnh dạn đặt ra những bước tiến mới và bắt đầu hành trình đạt đỉnh cao cùng TOPCEO.