Tầm Nhìn Lãnh Đạo: Có Phải Chỉ CEO Mới Được Quyền Sở Hữu?

Trong hầu hết các doanh nghiệp, việc xây dựng tầm nhìn thường được gắn liền với CEO – người đứng đầu công ty, và có ít sự đóng góp từ các cấp quản lý khác. Một quan điểm phổ biến là CEO là người tạo ra hướng đi đầy khát vọng, còn nhiệm vụ của các quản lý khác chỉ đơn giản là đảm bảo nhân viên tiến theo hướng đó.

Tuy nhiên, bạn không cần phải là một CEO đầy tham vọng để định hình tầm nhìn lãnh đạo. Bạn có tư cách và cơ hội để tích lũy kinh nghiệm trong việc xây dựng tầm nhìn. Có ba cơ hội quan trọng và có giá trị mà bạn có thể tận dụng để phát triển chuyên nghiệp:

• Đóng góp vào việc xây dựng tầm nhìn của các nhà lãnh đạo cấp cao.
• Truyền tải tầm nhìn của công ty xuống đội nhóm của bạn.
• Phát triển tầm nhìn mới cho đội ngũ nhân sự dưới quyền bạn.

Những cơ hội này có thể thúc đẩy sự phát triển chuyên nghiệp của bạn và gia tăng trách nhiệm trong công việc theo thời gian. Cùng TOPCEO tìm hiểu rõ hơn về những cơ hội này trước khi nhận lời khuyên về cách tận dụng chúng một cách tối đa.

Các cơ hội để mọi vị trí đạt được kinh nghiệm thực tiễn về tầm nhìn lãnh đạo

Giúp CEO định hình tầm nhìn của công ty

Để phác thảo và định hình tầm nhìn cho công ty, có một số yếu tố quan trọng cần được xem xét để có cái nhìn trung thực về tương lai. Các nhà lãnh đạo cấp cao nhận ra rằng họ cần hai thông tin quan trọng sau đây:

• Trải nghiệm của khách hàng.
• Thực tế hoạt động và mong muốn của nhân viên.

Để có được kết nối sâu hơn với khách hàng và nhân viên, CEO có thể hiệu quả khai thác hiểu biết và kinh nghiệm của các quản lý cấp trung. Tuy nhiên, việc đóng góp ý kiến trong các vấn đề tập thể cũng giúp các nhà quản lý phát triển khả năng sáng tạo trong việc xây dựng tầm nhìn và học hỏi từ những người khác.
 

Một ví dụ điển hình về tổ chức có tầm nhìn lãnh đạo mở rộng hơn C-levels là Ngân hàng Thế giới. Năm 1995, khi chủ tịch James Wolfensohn nhận thấy cần cải cách tổ chức khỏi những hạn chế cũ sau Chiến tranh Thế giới thứ II, ông tưởng tượng ra một hướng đi mới hướng thiện hơn, chẳng hạn như chính sách giảm nghèo cho người dân.

Để làm rõ ý tưởng mơ hồ này, ông đã tổ chức nhiều phiên làm việc với khách hàng, chính phủ, quản lý cấp trung và nhân viên cấp dưới trong ngân hàng.

Thông qua quá trình này, một nhóm lớn các bên liên quan đã từng bước đưa ra một tầm nhìn đầy đủ hơn cho Ngân hàng Thế giới – “theo đuổi giấc mơ về một thế giới không còn nghèo đói”, dựa trên sự chuyên nghiệp, khuyến khích học tập và xây dựng kiến thức, và đặt ra tiêu chuẩn cao hơn cho nhân tài trong tổ chức.

Rõ ràng, phiên bản cuối cùng của tầm nhìn này – tràn đầy thực tế và truyền cảm hứng hơn nhiều – được xây dựng dựa trên đóng góp của nhiều người tham gia, không chỉ dựa vào cá nhân chủ tịch James Wolfensohn.
 

Truyền đạt và hiện thực hoá tầm nhìn của công ty trong quy mô đội nhóm

Ngay cả khi không có cơ hội hỗ trợ CEO trong việc phác thảo tầm nhìn toàn cầu, bạn vẫn có vị trí quản lý ở bất kỳ cấp nào trong công ty và có trách nhiệm truyền đạt tầm nhìn đó xuống các nhân viên dưới quyền. Trách nhiệm này, mặc dù quy mô nhỏ hơn, cũng đóng vai trò như một tầm nhìn trong bản chất của nó.

Hãy tưởng tượng rằng bạn là người lãnh đạo một đội logistics (phụ trách một phần trong quản lý chuỗi cung ứng) tại Amazon – một tập đoàn thương mại điện tử đa quốc gia, với tầm nhìn trở thành “công ty hàng đầu về phục vụ khách hàng trên toàn cầu, nơi mọi người có thể tìm hiểu, khám phá và mua bất cứ sản phẩm gì họ mong muốn”.

Bạn có thể truyền đạt và đóng góp vào việc hiện thực hoá tầm nhìn này trong phòng ban của mình thông qua cách làm gì? Đó chính là tối ưu hóa quy trình tìm kiếm và tốc độ phân phối sản phẩm, giúp khách hàng dễ dàng tìm thấy và mua những sản phẩm mà họ muốn.

Hãy nhớ rằng, dù bạn chỉ đóng vai trò trung gian để truyền tải tầm nhìn lãnh đạo xuống các nhân viên cấp dưới, bạn cần dành thời gian tìm hiểu và đồng bộ thông tin với các phòng ban khác trong công ty. Đồng thời, đảm bảo rằng thông điệp bạn truyền tải không bị lệch lạc so với những gì được đưa ra ban đầu. Việc này giúp đảm bảo sự hiểu rõ và ủng hộ từ tất cả các bên liên quan trong việc thực hiện tầm nhìn và đạt được mục tiêu của công ty.
 

Tự tin thúc đẩy tầm nhìn lãnh đạo của chính bạn

Có những lúc, tầm nhìn mới của một công ty không bắt đầu từ CEO mà nảy sinh từ tầm nhìn lãnh đạo của các quản lý cấp thấp hơn – những nhà quản lý này sử dụng tầm nhìn của họ để thúc đẩy tinh thần đổi mới sáng tạo trong phòng ban của mình.

Hãy lấy ví dụ khi Broadcaster PBS phát triển và thành công ra mắt PBS Kids 24/7 – một kênh mới dành cho trẻ em. Tầm nhìn này bắt nguồn từ Leslie Rotenberg, người giữ chức vụ SVP. Ban đầu, CEO Paula Kerger đã hoài nghi về đề xuất táo bạo này, nhưng Rotenberg đã thuyết phục rằng nó phù hợp với tầm nhìn giáo dục chung của PBS và có thể đáp ứng nhu cầu thực sự của khán giả.

Có thể doanh nghiệp của bạn hiện chưa sẵn sàng hoặc thậm chí không có thiện cảm với việc phát triển tầm nhìn từ dưới lên. Tuy nhiên, không ngừng nghỉ nhu cầu đổi mới trong môi trường kinh doanh ngày nay cung cấp cơ hội để bạn thúc đẩy những ý tưởng mới dựa trên kinh nghiệm quản lý của chính bạn. Rất có thể tầm nhìn đó của bạn sẽ được “nhân giống” hoặc được nuôi dưỡng để trở thành tầm nhìn của toàn bộ công ty.

Với việc thúc đẩy tinh thần đổi mới và sáng tạo từ dưới lên, các nhà quản lý cấp thấp hơn có thể góp phần quan trọng trong việc hình thành và phát triển tầm nhìn tổng thể của công ty. Việc sử dụng hiểu biết và kinh nghiệm của họ để đề xuất các ý tưởng mới và phù hợp với mục tiêu chung của công ty là cách xây dựng tầm nhìn đáng tin cậy và đạt được sự thành công bền vững.

Làm thế nào để tận dụng tối đa cơ hội phát triển xung quanh tầm nhìn lãnh đạo?

Để xác định vị trí của bạn trong quá trình xây dựng tầm nhìn lãnh đạo và củng cố cái nhìn của chính mình, dưới đây là một số bí quyết để tăng cơ hội tham gia của bạn vào chiến lược phát triển tầm nhìn:

Hãy hiểu rõ tầm nhìn là gì và tại sao nó quan trọng

Đừng nhầm lẫn giữa “tầm nhìn” (vision – một hình ảnh hoàn hảo về thành công trong tương lai) với “sứ mệnh” (mission – lý do tồn tại của một tổ chức), “giá trị” (values – nguyên tắc và niềm tin đạo đức cũng như cách tổ chức hoạt động) hoặc “chiến lược” (strategy – các quyết định liên quan đến cách cạnh tranh một cách hiệu quả để đạt được tầm nhìn).

Nhìn chung, các tổ chức thường có xu hướng thường xuyên làm mới tầm nhìn của họ hơn là nhiệm vụ, đó là cách để thúc đẩy bản thân hướng đến hiệu suất cao hơn và thành công tốt đẹp trong tương lai. Việc duy trì một tầm nhìn rõ ràng và khao khát không ngừng cải thiện và phát triển là chìa khóa để đạt được những mục tiêu dài hạn và tạo nên sự tiến bộ của tổ chức.

Tuy nhiên, không nên coi nhẹ vai trò của sứ mệnh, vì nó giúp xác định mục tiêu chung và hướng dẫn cho các hoạt động hàng ngày của tổ chức. Đồng thời, giá trị định hình đạo đức và những nguyên tắc vận hành định hướng cách tổ chức tương tác và làm việc với nhau, cũng như với khách hàng và cộng đồng.

Còn chiến lược, nó là cầu nối giữa tầm nhìn và thực hiện, là bản đồ chi tiết về cách tổ chức sẽ đạt được mục tiêu của mình. Bằng cách phát triển một chiến lược đúng đắn, tổ chức có thể xác định các bước cụ thể và tối ưu hóa tài nguyên để tiến tới mục tiêu hoàn hảo trong tầm nhìn của mình.

Vì vậy, việc duy trì sự cân nhắc đúng đắn giữa tầm nhìn, sứ mệnh, giá trị và chiến lược là cực kỳ quan trọng trong việc xây dựng một tổ chức mạnh mẽ, linh hoạt và bền vững trong môi trường cạnh tranh ngày nay.
 

Tìm kiếm các cơ hội đóng góp cho tầm nhìn lãnh đạo

Bên cạnh 3 cơ hội chính mà bạn có thể nắm bắt trong quy mô doanh nghiệp, hãy cân nhắc mở rộng tầm nhìn và tham gia vào các cơ hội khác đang chờ đón bạn bên ngoài. Nhiều tầm nhìn hấp dẫn cần đến sự giúp sức của bạn, như trong khu dân cư hay các tổ chức cộng đồng.

Dù những môi trường này có quy mô nhỏ, nhưng chúng mang lại nhiều trải nghiệm bổ ích và thú vị mà bạn không nên bỏ qua. Tham gia vào cộng đồng địa phương sẽ giúp bạn tiếp cận những vấn đề cụ thể của môi trường xung quanh, từ đó làm giàu kiến thức và kỹ năng của bạn. Bạn có thể thấy được những tầm nhìn và triển vọng mới mẻ mà doanh nghiệp không thể nào đạt đến.

Ví dụ, trong khu dân cư, bạn có thể tham gia vào các hoạt động xã hội, từ thiện, hoặc các dự án cộng đồng. Điều này sẽ giúp bạn xây dựng mối quan hệ, tạo niềm tin và được đồng hành cùng những người cùng chí hướng. Nhờ đó, bạn có thể có cái nhìn rõ ràng hơn về những vấn đề và cơ hội trong địa phương, từ đó cùng nhau phát triển và tạo ra giá trị cho cộng đồng.
 

Nếu bạn tìm thấy một cơ hội xây dựng tầm nhìn, đừng quyết định nó một mình

Tương tự như việc CEO hưởng lợi từ việc đóng góp của các quản lý cấp trung, việc chia sẻ ý tưởng của bạn với đồng nghiệp khác cũng mang lại nhiều lợi ích to lớn. Bằng cách này, không chỉ giúp bạn thể hiện sự đóng góp tích cực vào công việc chung mà còn tạo dựng mối quan hệ đồng đội mạnh mẽ. Việc chia sẻ ý tưởng sẽ giúp mở ra cánh cửa cho sự phát triển và cải tiến của dự án hoặc công việc, từ đó nâng cao hiệu quả làm việc của toàn nhóm.

Vậy nên, đừng ngần ngại chia sẻ ý tưởng của bạn với đồng nghiệp. Hãy coi đó là cơ hội để thể hiện bản thân, học hỏi và phát triển kỹ năng cộng tác cùng những người khác. Chỉ cần bạn dám mở lòng và tin tưởng vào giá trị của ý tưởng của mình, những đóng góp nhỏ bé kia cũng có thể tạo nên sự khác biệt đáng kể trong thành công chung của dự án và công việc.
 

Học hỏi từ các quá trình xây dựng tầm nhìn khác

Ngay cả khi bạn không trực tiếp tham gia vào việc lãnh đạo, vẫn có nhiều cách để học hỏi về tầm nhìn lãnh đạo từ người khác. Việc trò chuyện với các CEO về tầm nhìn mà họ đã phát triển, đọc các trường hợp nghiên cứu được ghi nhận trên báo chí kinh doanh, tìm kiếm thông tin từ đối tác hoặc khách hàng,… là những phương pháp cơ bản mà bạn có thể áp dụng.

Những cuộc trò chuyện với CEO và những người có vị trí lãnh đạo cao khác là cơ hội tuyệt vời để tiếp cận tầm nhìn lãnh đạo đa dạng. Bạn có thể hỏi về các chiến lược, quyết định quan trọng và triết lý lãnh đạo mà họ đã sử dụng để đạt được thành công. Những câu chuyện và kinh nghiệm của họ sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về cách tư duy và hành động của các nhà lãnh đạo thành công.

Ngoài ra, hãy tham khảo ý kiến và thông tin từ đối tác hoặc khách hàng. Các đối tác thường có cái nhìn đa chiều về công ty và cũng có thể cung cấp thông tin về cách lãnh đạo của bạn tác động đến mối quan hệ và hiệu suất kinh doanh. Sự phản hồi từ khách hàng cũng giúp bạn hiểu rõ hơn về những gì công ty cần cải thiện và điều gì làm khách hàng hài lòng.

Tầm nhìn là nền tảng của chiến lược và hiệu suất cao hơn cho tổ chức. Điều này không chỉ thuộc về CEO, mà còn có thể đến từ bất kỳ cá nhân nào, ở bất kỳ cấp độ nào trong tổ chức.