Làm Thế Nào Để Đưa Giá Trị Cốt Lõi Vào Thực Tế Doanh Nghiệp?

Tuy nhiên, thậm chí khi đã nhận thức được điều này, các nhà quản trị lại đưa doanh nghiệp vào tình thế khó khăn, vì bản tuyên ngôn về giá trị cốt lõi thường chỉ thật sự xuất sắc khi nó được thể hiện trên “giấy tờ”.

Khi bạn cầm trên tay “tờ giấy” đó, nhiều câu hỏi có thể được đặt ra:

• Liệu chúng ta đã thấu hiểu đúng và đầy đủ về giá trị cốt lõi của doanh nghiệp hay chưa? Và những người làm việc tại các cấp dưới có cùng sự thấu hiểu đó không?

• Có cần phải chuyển đổi giá trị cốt lõi thành những hành động thực tế ngoài đời? Nếu có, thì những hành động đó là gì và ai sẽ chịu trách nhiệm thực hiện chúng?

• Thực hiện giá trị cốt lõi trong thực tế có khó không? Chúng ta thường gặp phải những trở ngại gì? Và có những bước nào để hướng dẫn doanh nghiệp vượt qua những trở ngại này?

• Điều gì được xem là đỉnh cao của văn hoá doanh nghiệp?

Vì sao bạn cần quan tâm tới việc đưa giá trị cốt lõi vào thực tế doanh nghiệp?

Mỗi nhà quản trị đều quen thuộc với bộ từ “Tầm nhìn – Sứ mệnh – Giá trị cốt lõi” khi đề cập đến văn hoá doanh nghiệp. Nhưng điều quan trọng là phải xem xét cái gì thực sự đáng quan tâm, cái gì làm nên tính độc đáo, và cái gì có thể được tự mình xây dựng và phát triển.

Theo phân tích của Jim Collins, người đã dành thời gian nghiên cứu và làm việc cùng nhiều tổ chức lớn trên khắp thế giới, tầm nhìn thường là thuật ngữ phổ biến nhất nhưng lại ít được hiểu rõ. Tóm gọn, tầm nhìn là sự kết hợp của ba yếu tố: (1) lý do cơ bản mà một tổ chức tồn tại, ngoài việc kiếm tiền (thường được đưa vào trong sứ mệnh), (2) các giá trị cốt lõi không thay đổi theo thời gian, và (3) khát vọng lớn lao, táo bạo nhưng có khả năng đạt được.

Sau khi đã nắm vững khái niệm cơ bản của tầm nhìn, bây giờ là lúc bạn cần nhìn vào điểm khác biệt quan trọng nhất giữa một tổ chức chỉ có tầm nhìn trên giấy và một tổ chức thực sự có tầm nhìn. Điều này phụ thuộc vào câu hỏi: Liệu giá trị cốt lõi có được thống nhất trong tổ chức, có được điều chỉnh phù hợp và có vai trò kích thích sự tiến bộ của tất cả thành viên trong doanh nghiệp hay không.

Đỉnh cao của văn hoá doanh nghiệp trong thực tế là “Khi một người lạ vô tình biết đến tổ chức của bạn, họ có thể suy đoán giá trị cốt lõi mà không cần đọc trên giấy.”

Jim Collins đã đặt ra các câu hỏi quan trọng: “Giá trị cốt lõi của chúng tôi là gì? Chúng có phù hợp với tầm nhìn và sứ mệnh hay không? Liệu doanh nghiệp của tôi có thực hiện những giá trị này một cách đúng đắn không?” Trong bài viết này, chúng ta giả định rằng các câu hỏi cơ bản này đã được giải quyết, và tập trung vào giai đoạn tiếp theo của quản lý – cách liên kết giá trị cốt lõi đó với tất cả thành viên, để mỗi suy nghĩ của họ và mọi quyết định của doanh nghiệp đều phản ánh những giá trị cốt lõi đặc trưng đó.

Làm thế nào để đưa thành công giá trị cốt lõi vào thực tế doanh nghiệp?

Đưa giá trị cốt lõi vào thực tế doanh nghiệp đòi hỏi một quá trình phức tạp, bao gồm ba giai đoạn. Đầu tiên, đó là việc xác định và điều chỉnh lại các tư duy và hành vi sai lệch. Thứ hai, là tạo ra một sự sắp xếp mới. Cuối cùng, đó là tối ưu hóa chúng – tức là biết giữ lại và thay đổi những yếu tố phù hợp để đảm bảo rằng giá trị cốt lõi được thể hiện và duy trì trong hoạt động kinh doanh.
 

Bước 1: Xác định và chỉnh đốn lại các suy nghĩ/hành vi sai lệch về giá trị cốt lõi

Giai đoạn này đòi hỏi sự tập trung của các nhà quản lý cấp cao, chú trọng vào việc quan sát môi trường xung quanh, đặt ra những câu hỏi cụ thể và lắng nghe thông tin từ mọi thành viên trong toàn bộ doanh nghiệp. Mục tiêu là khám phá những yếu điểm và sai lệch trong thực hiện giá trị cốt lõi, đặc biệt là khi họ trái ngược với mục tiêu tồn tại của công ty.

Thực tế cho thấy, sự bất đồng quan điểm có thể xảy ra trong nhiều tình huống khác nhau. Ví dụ, công ty có thể tôn trọng và tin tưởng vào những gì nhân viên làm, nhưng lãnh đạo lại phạm vào những nguyên tắc này thông qua các chỉ đạo sai lệch. Hoặc những tuyên bố về giá trị cốt lõi có thể không nhận được sự ủng hộ từ phía nhân viên, không phải vì giá trị đó sai, mà vì các chính sách đã tồn tại trong nhiều năm và không còn phù hợp với các giá trị mới mà công ty đang đề cao.

Ví dụ, công ty A tôn trọng giá trị cốt lõi “Đảm bảo chất lượng phục vụ và giá trị mang lại cho khách hàng”. Sau khi nhận được chỉ trích mạnh mẽ về chất lượng dịch vụ mới, công ty A đã thiết lập một quy định mới: tất cả dịch vụ mới phải có quy trình “rút lui” sẵn sàng để ngừng cung cấp nếu không nhận được phản hồi tích cực.

Tuy nhiên, chính sách an toàn này đã tồn tại quá lâu đến mức nhân viên đã quên lý do tại sao nó được thiết lập. Đến một thời điểm, khi công ty đã phát triển và liên tục tung ra các dịch vụ mới, nhân viên đã bắt đầu phản đối việc tiêu tốn thời gian và công sức vào quy trình “rút lui” này. Điều này không nhất quán với quan điểm “Tôn trọng mọi cá nhân và ý tưởng của họ,”

Nhiệm vụ đầu tiên của lãnh đạo công ty A là tạo ra một môi trường và quy trình mới cho phép nhân viên xác định và loại bỏ những sai lệch này một cách an toàn.

Câu hỏi được đặt ra là: Bạn đã nhận thức được tất cả suy nghĩ và hành vi sai lệch về giá trị cốt lõi trong doanh nghiệp bạn hay chưa?

Có một lời khuyên quan trọng: Hãy cùng làm việc với tất cả các cấp bậc nhân sự trong công ty. Có hai cách đơn giản và hiệu quả nhất để xác định các suy nghĩ/hành vi sai lệch:

Cách thứ nhất, yêu cầu từng cá nhân liệt kê một hoặc vài điểm trong công việc hàng ngày mà họ cho là không phù hợp với các giá trị cốt lõi của tổ chức.

Cách thứ hai, sắp xếp ngẫu nhiên các cá nhân thành các nhóm có từ 3 đến 6 người, và yêu cầu mỗi nhóm chỉ ra 3 suy nghĩ/hành vi sai lệch nghiêm trọng nhất đối với từng giá trị cốt lõi của doanh nghiệp.

Kết quả có thể làm bạn ngạc nhiên, vì danh sách sẽ thường xuyên trùng lặp – điều này chỉ ra rằng có những sai lệch rõ ràng cần được đối phó một cách nhanh chóng. Cách tiếp cận này giúp nhân viên cảm thấy được trọng dụng và tham gia tích cực, tạo sự khác biệt so với việc tự suy luận và áp đặt quyết định từ trên cao.

Bước 2: Tạo ra sự đồng thuận quan điểm và các cơ chế áp dụng giá trị cốt lõi phù hợp

Hãy xem xét ví dụ về 3M (còn được gọi là Minnesota Mining and Manufacturing Company) – một tập đoàn đa quốc gia có trụ sở tại Hoa Kỳ, hiện nay đã mở rộng hoạt động tới gần 98 quốc gia trên khắp thế giới, bao gồm cả Việt Nam.

Nếu bạn thăm các trang web của 3M, bạn sẽ dễ dàng nhận ra giá trị cốt lõi mà tập đoàn này đang theo đuổi – từ “Cam kết cải thiện cuộc sống” trên trang web của 3M Hoa Kỳ đến lời tuyên bố của Chủ tịch Mike Roman: “Tại 3M, chúng tôi sử dụng khoa học để cải thiện cuộc sống và hỗ trợ giải quyết những thách thức khó khăn nhất trên thế giới. Chúng tôi luôn tập trung thực hiện các kế hoạch của mình để tiếp tục mang lại giá trị đặc biệt cho khách hàng và lợi nhuận tối đa cho các cổ đông.”

Tập hợp những giá trị cốt lõi đặc trưng và mạnh mẽ này được thể hiện một cách cụ thể bằng một con số: 3M yêu cầu các sản phẩm mới của họ (được ra mắt trong vòng 4 năm gần nhất) phải đóng góp ít nhất 30% tổng doanh thu.

Và sau đây là cách 3M đã tạo ra cơ chế hoàn chỉnh để biến con số mục tiêu này thành hành động thực tế trong hoạt động kinh doanh: 3M cho phép các nhà khoa học dành 15% thời gian làm việc với bất cứ thứ gì họ muốn thử nghiệm. Họ cũng thiết lập một quỹ đầu tư rủi ro nội bộ để hỗ trợ các dự án mới được đánh giá là có tiềm năng. Thậm chí, 3M còn quản lý khéo léo việc phát triển sự nghiệp của nhân viên bằng cách duy trì một lộ trình nghề nghiệp kép – cho phép nhân viên chọn liệu họ muốn trở thành nhà quản lý hay tiếp tục phát triển trong lĩnh vực chuyên môn của họ để đạt được trình độ cao hơn.

Vậy bạn – với vai trò là nhà quản trị – nên làm gì?

Việc đóng góp ý kiến từ tất cả thành viên trong doanh nghiệp không bao giờ là vô ích. Hãy xem xét cách bạn khuyến khích các cá nhân và nhóm làm việc trong doanh nghiệp phát hiện các suy nghĩ và hành vi sai lệch. Thay vì sử dụng câu hỏi “Có gì đang đi ngược lại giá trị cốt lõi này?” bạn có thể sử dụng câu hỏi “Theo bạn, công ty cần thực hiện điều gì để tôn trọng và thể hiện rõ hơn giá trị cốt lõi này?” Điều này sẽ mang lại các góp ý và phản hồi cụ thể hơn từ đội ngũ của bạn.

Ngoài ra, mọi hoạt động nhằm thúc đẩy tiếng nói của nhân viên trong doanh nghiệp có thể được áp dụng:

• Hộp thư đóng góp ý kiến (trực tuyến hoặc ngoại tuyến, ẩn danh hoặc công khai): Cam kết rằng mọi ý tưởng và đề xuất sẽ được phản hồi công khai trong vòng 48 giờ và sẽ có các quyết định thích hợp – phê duyệt, từ chối hoặc có một thời hạn xử lý khác sau khi xem xét kỹ lưỡng.

• Các giải thưởng (tinh thần hoặc vật chất): Dành cho những ý tưởng và đề xuất sáng tạo nhất, có giá trị thực tiễn nhất, được đánh giá một cách cẩn thận,…

• Cuộc họp định kỳ giữa ban lãnh đạo và các nhân sự cấp dưới: Tạo cơ hội cho sự tự do trong việc nêu quan điểm, giải đáp thắc mắc và tham gia vào việc xác định chính sách và quyết định của công ty,…

 
Bước 3: Phân biệt giá trị cốt lõi và các chính sách áp dụng nó trên thực tế

Mỗi doanh nghiệp, bất kể lớn nhỏ, khi xây dựng văn hoá và giá trị cốt lõi đều phải đặt ra một câu hỏi quan trọng: Cái gì nên thay đổi theo thời gian và cái gì nên duy trì vĩnh viễn?

Đây là vấn đề quan trọng để phân biệt giữa các giá trị cốt lõi bền vững và các thực tiễn trong hoạt động cụ thể và chuẩn mực văn hóa trong doanh nghiệp. Trong đó, giá trị cốt lõi luôn không thay đổi, trong khi các chuẩn mực văn hóa cần linh hoạt thích ứng theo thời gian và thực tiễn. Việc nhận diện sự khác biệt giữa chúng là quan trọng để hiểu rõ hơn về bản chất của văn hoá và giá trị cốt lõi trong tổ chức.

Ví dụ, trong một tổ chức học thuật B, “Tự do trau dồi tri thức” là một giá trị cốt lõi không đổi theo thời gian. Để áp dụng giá trị này vào thực tế, tổ chức B đã triển khai nhiều khóa đào tạo đa kỹ năng miễn phí cho tất cả các thành viên có nhu cầu học tập.

Bây giờ, hãy tưởng tượng một đề xuất để loại bỏ hoàn toàn các khóa đào tạo này hoặc đặt mức học phí cho chúng. Chắc chắn sẽ có một số người (thậm chí là nhiều người) phản đối với lý lẽ rằng “Việc này vi phạm giá trị cốt lõi của tổ chức!”

Tuy nhiên, không có vi phạm nào xảy ra ở đây. Sự phản đối này phát sinh từ việc không phân biệt giữa giá trị cốt lõi và cách thức thực hiện nó. Giá trị cốt lõi ở đây là “Tự do trau dồi tri thức,” và việc tổ chức các khóa học miễn phí chỉ là một trong nhiều biểu hiện của giá trị này. Ngay cả khi loại bỏ các khóa học này, các thành viên vẫn có thể tự do trau dồi tri thức theo nhiều cách khác. Điều này cho thấy giá trị cốt lõi vẫn được duy trì nguyên vẹn, ngay cả khi một số biểu hiện cụ thể của nó thay đổi.

Việc duy trì các chính sách và thực tiễn kinh doanh cũ, không phù hợp với thời đại, không chỉ thể hiện tính bảo thủ của doanh nghiệp mà còn có thể vi phạm chính giá trị cốt lõi thực sự.

Sau khi đã phân loại rõ hai khái niệm này, bạn nên làm gì tiếp theo?

Sau khi bạn đã xây dựng bộ giá trị cốt lõi cho doanh nghiệp của mình, hãy giữ chúng vững vàng. Mọi yếu tố khác, bao gồm các chính sách, chiến lược, cấu trúc, hệ thống, và quy trình, đều phải linh hoạt để thích ứng với sự thay đổi.

Lưu ý rằng quy trình đưa giá trị cốt lõi vào thực tế doanh nghiệp cần có sự ưu tiên đúng đắn:Thời gian nên được tập trung nhiều vào việc hiểu rõ giá trị cốt lõi (mà thường sẽ không thay đổi), sau đó tạo ra lời tuyên bố thể hiện giá trị đó. Phần lớn thời gian và nỗ lực nên được dành để tìm cách áp dụng giá trị cốt lõi này vào thực tế doanh nghiệp.

Nếu việc xây dựng giá trị cốt lõi có thể dễ dàng thực hiện thông qua 3 quy tắc quan trọng, thì việc hiện thực hóa chúng một cách hiệu quả trong hoạt động thực tế của doanh nghiệp cũng đòi hỏi một hướng dẫn hữu ích. Tôi hy vọng rằng thông qua bài viết này, bạn sẽ có khả năng liên kết những giá trị này với thực tế kinh doanh một cách thành công, để tiến đến “đỉnh cao của văn hoá doanh nghiệp”.

Nếu bạn đang tìm kiếm những cách để phát triển năng lực cá nhân cũng như nâng cao hiệu quả kinh doanh, hãy tham gia các khóa đào tạo và chương trình huấn luyện tại TOPCEO. TOPCEO là nơi bạn có thể tìm thấy các giải pháp đào tạo cho đội ngũ nhân viên của bạn và các chương trình huấn luyện kinh doanh dành riêng cho doanh nghiệp của bạn. Chúng tôi cam kết cung cấp những kiến thức và kỹ năng cần thiết để bạn có thể phát triển bản thân cũng như nâng cao hiệu suất kinh doanh của mình. Hãy mạnh dạn đặt ra những bước tiến mới và bắt đầu hành trình đạt đỉnh cao cùng TOPCEO.