Trước dự báo về một môi trường kinh doanh đầy biến động và không dễ dàng dự đoán, các doanh nghiệp cần phải áp dụng một chiến lược linh hoạt để thích ứng. Đồng thời, họ cũng cần phải có khả năng nhận biết và chọn lọc các xu hướng tiềm năng để phát triển trong tương lai.
Xây năng lực thích ứng linh hoạt
Theo các chuyên gia tư vấn quản trị, hiện nay doanh nghiệp cần phải nhìn nhận năng lực của mình như một yếu tố cốt lõi, không chỉ là một kỹ năng tạm thời để đối phó với những biến động. Một chuyên gia tư vấn chiến lược và cố vấn thực tiễn về quản trị kinh doanh, đã chỉ ra rằng có 5 nền tảng cốt lõi giúp doanh nghiệp thích ứng linh hoạt và duy trì vị thế cạnh tranh trong thời đại số. Những nền tảng này bao gồm:
- Mục đích/sứ mệnh của tổ chức;
- Sự bền bỉ và sức bật (resilience);
- Trí tuệ xã hội (social intelligence);
- Công cụ và quy trình;
- Năng lực hành động để thích ứng (capacity to act).
Theo chuyên gia, sự bùng nổ của các kênh truyền thông xã hội, sự tiến bộ của thế hệ công nghệ tiếp theo cùng với xu hướng thương mại điện tử đang thay đổi hoàn toàn thói quen của người tiêu dùng. Do đó, doanh nghiệp cần phải nhanh chóng hiểu và linh hoạt thích ứng để đa dạng hóa cách tiếp cận, đáp ứng nhu cầu mua sắm của các nhóm người tiêu dùng tiếp theo, đặc biệt là thế hệ Alpha (sinh sau năm 2010).
Tìm ra ‘vùng xu hướng’ phù hợp
Để đạt hiệu quả cao hơn, doanh nghiệp cần tập trung vào việc phân tích sâu hơn để xác định “vùng xu hướng” phù hợp với mình, thay vì chỉ đơn giản là chạy theo hàng loạt xu hướng mới mà không có kế hoạch cụ thể. “Vùng xu hướng” được xác định là nơi mà mối quan tâm hàng đầu của người tiêu dùng gặp gỡ với khả năng đáp ứng của doanh nghiệp từ bên trong và sự phù hợp với môi trường bên ngoài.
Một ví dụ cụ thể là việc các doanh nghiệp tiên phong đầu tư vào sản phẩm xanh, có tiềm năng phát triển lớn. Theo một khảo sát của Nielsen, 73% người tiêu dùng thuộc thế hệ Millennials (sinh năm 1980-2000) tại Việt Nam đã sẵn sàng chi trả nhiều hơn cho các thương hiệu bền vững.
Các xu hướng như biến đổi khí hậu và phát triển bền vững đang thu hút sự chú ý toàn cầu và đang nhanh chóng lan rộng đến Việt Nam. Một số doanh nghiệp lớn đã bắt đầu triển khai các biện pháp liên quan. Đối với các doanh nghiệp nhỏ, có thể hiện tại chưa đặt mức độ ưu tiên cao, nhưng đây là những điều chắc chắn cần phải xem xét và có kế hoạch thích ứng.
Hơn nữa, việc “khám bệnh” tổng quát hàng năm là một phần quan trọng trong việc xác định chỉ số sức mạnh hiện tại của doanh nghiệp. Mục đích là để tiến hành nghiên cứu sâu hơn, khám phá các cơ hội, dù nhỏ, và tận dụng mọi nguồn lực có sẵn để tạo ra lợi thế cạnh tranh và chiến thắng trong mọi tình huống.
Xác định rõ ‘lý tưởng tồn tại’
Báo cáo “Hệ Sinh Thái Đổi Mới Sáng Tạo Mở Việt Nam” của BambuUP đã chỉ ra ba trọng tâm quan trọng của đổi mới sáng tạo, trong đó có sự tập trung vào việc sáng tạo dựa trên “lý tưởng tồn tại”. Theo Raj Sisodia, Đồng Sáng Lập kiêm Đồng Chủ Tịch của Conscious Capitalism, “lý tưởng tồn tại” không chỉ là một phần của chiến lược tiếp thị hay định vị thương hiệu. Nó thực sự là giá trị cốt lõi tác động đến mọi khía cạnh của doanh nghiệp.
Harvard Business Review cũng đã đề cập đến chủ đề “lý tưởng tồn tại” trong một số nghiên cứu. Có ba yếu tố quan trọng để hình thành và phát triển lý tưởng trong doanh nghiệp, bao gồm: năng lực cốt lõi, văn hóa doanh nghiệp và lý do tồn tại.
Nếu một doanh nghiệp có thể giải quyết các vấn đề xã hội và đóng góp tích cực cho cộng đồng, họ không chỉ thu được giá trị kinh doanh mà còn có khả năng tác động và lan toả các giá trị nhân văn khác tới con người và xã hội.
“Lý tưởng tồn tại” thực sự đặt ra câu hỏi “Tại sao tổ chức hoặc doanh nghiệp của chúng tôi tồn tại trên thế giới này?” Nó bắt nguồn từ nhu cầu của xã hội, và từ sứ mệnh và khả năng của doanh nghiệp. Nó cũng là yếu tố quan trọng giúp doanh nghiệp phát triển bền vững và tạo ra giá trị, bao gồm cả giá trị tài chính và xã hội.