Kỹ năng ra quyết định là khả năng đưa ra một hoặc nhiều quyết định sau quá trình tìm hiểu, phân tích, tham khảo các dữ liệu và điều kiện sẵn có, sau đó tiến hành so sánh các khả năng và đưa ra ra kết luận cuối cùng nhằm đạt kết quả như mong đợi.
Kỹ năng ra quyết định có vai trò gì trong công việc?
Khi bạn có khả năng ra những quyết định đúng đắn thì bạn sẽ dễ dàng đạt được những điều mình muốn và hạn chế tối đa những sai lầm trong công việc.
Nếu bạn là một người lãnh đạo, việc nắm vững kĩ năng ra quyết định lại càng mang tính chất sống còn. Quyết định của người lãnh đạo thường là những quyết định có sức ảnh hưởng lớn và phải đưa ra trong một thời gian ngắn.
Một người lãnh đạo có kỹ năng đưa ra quyết định tốt không chỉ giúp họ đạt được thành tựu mà còn hỗ trợ cho cấp dưới làm tốt công việc của họ.
Song song đó, người lãnh đạo cũng sẽ dễ dàng nhận được sự nể trọng của nhân viên khi liên tục đưa ra những quyết định đúng.
Phân loại các loại quyết định
Quyết định theo chuẩn
Những quyết định theo chuẩn thường được căn cứ trên các nguyên tắc, quy định, luật lệ, thủ tục, v.v. vốn có mà thường sẽ có những hậu quả đi kèm nếu bạn làm trái đi.
Quyết định cấp thời
Các quyết định cấp thời yêu cầu tốc độ ra quyết định nhanh, chuẩn và dứt khoát.
Quyết định có chiều sâu
Thế nên, để đưa ra quyết định có chiều sâu, bạn cần trải qua quá trình tìm hiểu vấn đề chi tiết, rõ ràng thông qua những phân tích, thảo luận mang tính tập trung cao. Sau đó, bạn sẽ cần tiến hành thảo luận và suy xét kỹ càng nhiều lần.
Những quyết định có chiều sâu trong công việc phần lớn là những quyết định thuộc quá trình thay đổi, sáng tạo nên điều mới, tạo nên những giá trị to lớn và lâu dài.
Quy trình 7 bước để ra quyết định hiệu quả
Bước 1: Xác định vấn đề
- Vấn đề ở đây đang là gì?
- Đây có thực sự là vấn đề cần giải quyết hay không?
- Mục đích sau khi xử lý vấn đề là gì?
Bước 2: Phân tích và nhìn nhận vấn đề
Vấn đề cần phải được phân tích theo nhiều hướng, nhiều góc độ, nhiều phương diện khác nhau. Rồi từ đó, bạn sẽ xác định được điểm lợi, điểm hại khi đưa ra quyết định.
Ngoài ra, bạn cũng cần căn cứ theo điều kiện thực tế để xác định xem đâu là những yếu tố tác động trực tiếp và gián tiếp đến kết quả.
Nếu trong quá trình phân tích và nhìn nhận vấn đề bị thiếu dữ liệu, bạn nên có sự tìm hiểu bổ sung, tránh đưa ra những quyết định vội vàng, thiếu căn cứ.
Đây là quá trình mất nhiều thời gian nhất trong quá trình đưa ra quyết định. Tuy nhiên, bạn không được vì nóng vội mà bỏ qua.
Bước 3: Tổng hợp các giải pháp khả thi
Tuy nhiên, từ bước phân tích và nhìn nhận vấn đề, bạn sẽ phải loại bỏ các giải pháp bất khả thi.
Giải pháp khả thi phải đảm bảo các tiêu chí sau:
- Giải quyết được vấn đề đang đưa ra.
- Phù hợp với những điều kiện hiện có.
- Các giải pháp được kiểm soát và hạn chế được tối đa những tác động bất ngờ không mong muốn.
Bước 4: Phân tích ưu – nhược điểm của từng giải pháp
Nhưng bạn cũng đừng quên là các giải pháp hoàn toàn có thể bổ sung và bổ khuyết cho nhau. Đừng cứng nhắc lấy A là phải bỏ B nhé!
Bước 5: Lựa chọn và đưa ra quyết định
Quyết định cuối cùng sẽ là giải pháp hoàn thiện nhất trong những giải pháp. Nó có thể giải quyết được vấn đề một cách triệt để nhất bằng những điều kiện hiện có mà vẫn đảm bảo các quy tắc đề ra.
Tuy nhiên, không phải lúc nào bạn cũng có thể dễ dàng đưa ra được quyết định lý tưởng như thế. Nhưng bạn hãy cố gắng để đến gần với các điều kiện lý tưởng trên nhé!
Bước 6: Thực thi quyết định đã đề ra
Nếu bạn làm một mình, hãy quán triệt tư tưởng của bản thân. Nếu làm cùng team, bạn hãy chắc rằng đồng đội của bạn đã hiểu rõ và thống nhất với quyết định cuối cùng.
Bước 7: Kiểm tra và tổng kết kết quả
Và khi có kết quả, bạn hãy tổng kết lại để xem quyết định được đưa ra có chính xác hay không, và nếu không thì vấn đề nằm ở đâu. Đây sẽ là bài học quý giá cho những lần ra quyết định sau của bạn đấy.